Cel 4 - Dobra jakość edukacji

Udział uczniów na najwyższych poziomach (5 i 6) osiągnięć w dziedzinie – czytanie i interpretacja w ogólnej liczbie uczniów zdających egzamin.

Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów (Programme for International Student Assessment - PISA) w skali międzynarodowej koordynowany jest przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), a w Polsce przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Celem Programu jest sprawdzenie umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy nabytej w szkole i poza szkołą. Badanie (reprezentacyjne) realizowane jest w wylosowanych szkołach, a w zależności od typu szkoły, badaniem objęci są wylosowani uczniowie w wieku 15-16 lat (wyniki uogólniane są na całą populację). Warunkiem powodzenia badania jest uczestnictwo w nim wszystkich wylosowanych szkół i uczniów. Standardy PISA pozwalają jedynie na niewielką skalę odmowy.

PISA sprawdza kompetencje uczniów w trzech dziedzinach: czytaniu i interpretacji, matematyce oraz rozumowaniu w naukach przyrodniczych. Badanie realizowane jest co trzy lata począwszy od 2000 r. W każdym z kolejnych badań szczególny nacisk jest położony na zbadanie jednej dziedziny (czytanie i interpretacja w 2000 r. i 2009 r.), na którą przeznacza się połowę czasu przewidzianego na rozwiązanie przez ucznia całego zestawu zadań.

Testy PISA (opracowane przez międzynarodowe konsorcjum, przy współpracy krajów uczestniczących w projekcie) różnią się od typowych zadań szkolnych, a na podstawie otrzymanych wyników szacuje się poziom umiejętności ucznia. Najlepsi uczniowie osiągają poziom 5 lub 6 (zadania o względnie wysokim stopniu trudności), natomiast wyniki poniżej poziomu 2 - minimalnego poziomu kompetencji - wskazują na posiadanie jedynie bardzo podstawowych umiejętności, co oznacza zwiększone ryzyko nieradzenia sobie na drodze edukacji i w życiu dorosłym. PISA jest jednym z najważniejszych i największych badań edukacyjnych, które ma na celu uzyskanie obiektywnych i porównywalnych danych w skali międzynarodowej o umiejętnościach (jednego rocznika) uczniów.