| Wyjaśnienia metodologiczne |
Wskaźnik obliczany jest na podstawie informacji uzyskanych z Badania EU-SILC. Badanie EU-SILC (Europejskie Badanie Dochodów i Warunków Życia) jest badaniem stałym (prowadzonym co roku), którego podmiotem są gospodarstwa domowe oraz osoby w wieku 16 lat i więcej w gospodarstwach domowych. Badanie ma charakter panelowy, tzn. wylosowaną grupę respondentów poddaje się kilkukrotnej "obserwacji" w odstępach czasu, dzięki czemu można zaobserwować i przeanalizować zmieniającą się sytuację, postawy, zachowania lub opinie badanej grupy. Badanie jest realizowane metodą wywiadu bezpośredniego z wykorzystaniem 2 kwestionariuszy z których jeden służy do pozyskiwania danych dotyczących gospodarstw domowych, a drugi danych o osobach indywidualnych.
Celem badania EU-SILC jest pozyskiwanie informacji, które umożliwiają ocenę warunków życia polskiego społeczeństwa oraz pozwalają porównać je z warunkami życia w innych krajach Unii Europejskiej. Służy temu przyjęta przez Eurostat jednolita metodologia. W miarę potrzeb organów Unii Europejskiej w ramach badania EU-SILC prowadzone są również badania modułowe poświęcone wybranemu zagadnieniu (jest to dodatkowa ankieta realizowana jednocześnie z badaniem podstawowym). Główny Urząd Statystyczny wdrożył badanie EU-SILC w 2005 r. Jednostką badania jest gospodarstwo domowe, czyli osoby, które są lub nie są ze sobą spokrewnione, mieszkają razem i wspólnie utrzymują się (gospodarstwo domowe wieloosobowe). Gospodarstwo domowe może również tworzyć jedna osoba, która utrzymuje się samodzielnie, bez względu na to, czy mieszka sama, czy z innymi osobami (gospodarstwo domowe jednoosobowe). Ekwiwalentny dochód do dyspozycji jest to suma rocznych dochodów pieniężnych netto (po odliczeniu zaliczek na podatek dochodowy, podatków od dochodów z własności, składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne) wszystkich członków gospodarstwa domowego pomniejszona o: - podatki od nieruchomości,
- transfery pieniężne przekazane innym gospodarstwom domowym
- oraz saldo rozliczeń z urzędem skarbowym.
Przy obliczeniach wyników z zakresu dochodów zastosowano zmodyfikowaną skalę ekwiwalentności OECD. Według tej skali: - wagę 1 przypisuje się pierwszej osobie w gospodarstwie domowym w wieku 14 lat i więcej;
- wagę 0,5 - każdej następnej osobie w tym wieku;
- wagę 0,3 - każdemu dziecku w wieku poniżej 14 lat.
Oznacza to, że granica ubóstwa skrajnego i relatywnego dla gospodarstwa 4-osobowego złożonego z dwóch osób dorosłych i dwojga dzieci jest 2,1 razy wyższa niż dla gospodarstwa 1-osobowego. Grupa kwintylowa gospodarstwo domowe zalicza się do odpowiedniej grupy kwintylowej na podstawie wysokości dochodu rozporządzalnego na osobę w tym gospodarstwie. W tym celu sporządza się listę członków wszystkich gospodarstw domowych, uszeregowanych według wzrastającego dochodu rozporządzalnego na osobę przy uwzględnieniu stosowanych w badaniu wag, a następnie dzieli się ją na 5 równych części co do liczby osób ważonych. Pierwszą (I) grupę kwintylową stanowi 20% osób o najniższych dochodach, a grupę piątą (V) 20% osób o najwyższych dochodach. |
